شکلات

شکلات:

شکلات به انواعی از خوراکی‌های منشق از کاکائو گفته می‌شود. این ماده غذایی پر طرفدار و انرژی زا، بطور معمول از ترکیب شیر، شکر، کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبت‌های متفاوت تولید می‌شود.

تاریخچه شکلات:

کاکائو بومی آمریکای جنوبی، آمریکای مرکزی و مکزیک است و حداقل به مدت سه هزار سال در این منطقه کشت می‌شده‌است. مدارک باستان‌شناسی حاکی از کشت و استفاده خوراکی از این ماده در هندوراس در حدود ۱۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است. شکلات در قسمت آمریکای مرکزی، نوعی کالای لوکس محسوب می‌شد و از دانه‌های کاکائو هم به عنوان پول استفاده می‌کردند. درگذشته شکلات بیشتر در نوشیدنی‌های شکلاتی کاربرد داشته‌است.

اولین بار، فاتحان اسپانیایی کاکائو را برای نشان دادن به پادشاه و ملکه اسپانیا از آمریکا به اروپا آوردند؛ و خیلی زود، این ماده جزو مواد غذایی قاره اروپا گردید. آن زمان از شکلات تنها در انواع نوشیدنی‌ها استفاده می‌شد که البته مقداری شکر به نوشیدنی اضافه می‌کردند تا تلخی آن گرفته شود. تا قرن ۱۷، شکلات در اروپا، ماده غذایی گران قیمتی محسوب می‌شد که تنها ثروتمندان از آن استفاده می‌کردند.

در سال ۱۸۲۸م، هلندی‌ها روشی اختراع کردند که طی آن، چربی دانه‌های کاکائو را می‌گرفتند و از آن، کره کاکائو تهیه می‌کردند. از باقی مانده دانه کاکائو هم پودر کاکائو تهیه نمودند. همچنین طی روشی دیگر، شکلات را قلیایی نموده و به این ترتیب، مزه تلخ آن را از بین می‌بردند. از آن زمان بود که شکلات‌ها به شکل امروزی تهیه شد. گفته شده که جوزف فرای، اولین کسی بود که در سال ۱۸۴۷م، شکلات‌های امروزی را عرضه نمود که به راحتی قابل خوردن باشند.

با وجود پیشرفت‌هایی که در صنعت شکلات انجام شد، شکلات محبوبیت فراگیر خود را مرهون جنگ جهانی اول است. در طول این جنگ، این ماده غذایی به عنوان جیره غذایی سربازان به کار گرفته شد و سربازان پس از بازگشت از جنگ، بهترین مبلغ آن بودند. به این ترتیب تا سال ۱۹۳۰ حدود ۴۰ هزار نوع شکلات گوناگون تولید شد.

انواع شکلات (شکلات با در صدهای گوناگون):

شکلاتها معمولاً با شیر ترکیب شده و وارد بازار می‌گردند. هر قدر درصد شکلات استفاده شده بیشتر باشد شکلات سیاه تر و تلخ تر می‌شود. شکلاتها از ۱۰٪ (شکلات سفید) تا ۹۹٪ (دارک چاکلت یا شکلات تلخ) درجه بندی می‌شوند. معمولاً اسانس نعنا، پرتقال، موز، توت فرنگی و… را برای طعم دادن به شکلات اضافه می‌کنند.

در شکلات‌های تخته‌ای از مغز میوه جات مثل، گردو، فندق، بادام زمینی و… استفاده می‌شود. گاهی عسل، کارامل، مربا، کشمش یا شراب هم در تهیه شکلات به کار می‌رود. شکلات یکی از معروف‌ترین اسنک‌ها در همه جای دنیاست.

یکی از افزودنی‌های نامطلوب که باعث کاهش قیمت شکلات می‌شود، موم پارافین است. شکلات‌های دارای این افزودنی در دمای بدن به سرعت ذوب نمی‌شوند و از این روش قابل شناسایی می‌باشند.

شکلات در ایران:

تولید و مصرف شکلات در ایران نیز همچون بسیاری از کشورها سابقه‌ای چندان طولانی ندارد. اولین کارخانه شکلات سازی در ایران حدود ۶۰ سال پیش توسط دو برادر مهاجر روسی در تبریز راه اندازی شد. محصول این کارخانه تا مدتها فقط آب نبات و تافی برای بچه‌ها بود. این کارخانه و کارخانه‌های متعددی که بعد از آن بوجود آمدند، بتدریج دامنه فعالیت خود را گسترش دادند و انواع دیگری از محصولات را تولید کردند. در دهه‌های اخیر این شرکتها بطرف تولید شکلات‌های تخته‌ای و لقمه‌ای در قالب مجلسی حرکت کرده‌اند. بطوری که امروزه انواع تافی، کارامل، کرم کاکائو، کارولین و شکلات‌های مغزدار، فانتزی، تیره و روشن در اشکال مختلف با بسته بندی‌های مناسب تولید می‌کنند. از فن آوری پیشرفته در زمینه استفاده از دانه‌های روغنی کاکائو برخوردارند و برخی از آنها در سالهای اخیر بعنوان واحدهای تولید کننده یا صادر کنند نمونه انتخاب شده و جوایزی هم دریافت داشته‌اند.

امروزه حدود ۱۰۰۰ واحد صنعتی با ظرفیت تولید سالانه حدود تن میلیون تن شیرینی و شکلات در ایران فعالیت دارند. اما حجم تولید آنها حدود ۵۰ درصد ظرفیت آنهاست و حدود ۲۰ درصد از آنچه تولید می‌کنند به خارج صادر می‌شود. صادرات شکلات ایرانی در دهه اخیر افزایش چشم گیری داشته‌است.

خواص شکلات:

مصرف شکلات ممکن است باعث آرامش و خواب آلودگی شود. نوع سیاه آن به دلیل وجود آنتی اکسیدان جلوی تولید رادیکال‌های آزاد را می‌گیرد و بنابراین مفیدتر است. ولی مصرف این ماده در پوکی استخوان تاثیر مخرب دارد. مصرف شکلات همچنین برای سگ‌ها، گربه‌ها و اسب‌ها مضر است و همچون سم در بدن آنها عمل می‌کند.